ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ- ਇਸ ਸਾਲ ਦੇ ਪਦਮ ਪੁਰਸਕਾਰਾਂ (Padma Awards 2024) ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਅਣਗੌਲੇ ਹੀਰੋ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਇਹ ਉਹ ਲੋਕ ਹਨ ਜੋ ਸਾਧਾਰਨ ਜੀਵਨ ਬਤੀਤ ਕਰਕੇ ਸਮਾਜ ਲਈ ਵੱਡਾ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਵੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਯੋਗਦਾਨ ਨੂੰ ਮਾਨਤਾ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਗਣਤੰਤਰ ਦਿਵਸ ਦੀ ਪੂਰਵ ਸੰਧਿਆ ‘ਤੇ ਪਦਮ ਪੁਰਸਕਾਰ-2024 ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਇਸ ਸਾਲ 110 ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਪਦਮ ਸ਼੍ਰੀ ਪੁਰਸਕਾਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਪਦਮ ਪੁਰਸਕਾਰਾਂ ਲਈ ਨਾਮਜ਼ਦਗੀਆਂ ਦੀ ਆਖਰੀ ਮਿਤੀ 15 ਸਤੰਬਰ, 2023 ਸੀ। ਇਸ ਵਾਰ ਪਦਮ ਸ਼੍ਰੀ ਪੁਰਸਕਾਰ ਜੇਤੂਆਂ ਦੀ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ ਇਹ ਵੀ
ਪਾਰਬਤੀ ਬਰੂਆ: ਭਾਰਤ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਮਾਦਾ ਹਾਥੀ ਮਹਾਵਤ, ਜਿਸ ਨੇ ਪਰੰਪਰਾਗਤ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਪੁਰਸ਼-ਪ੍ਰਧਾਨ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਲਈ ਇੱਕ ਸਥਾਨ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਰੂੜ੍ਹੀਵਾਦਾਂ ਨੂੰ ਪਾਰ ਕੀਤਾ।
ਜਗੇਸ਼ਵਰ ਯਾਦਵ: ਜਸ਼ਪੁਰ ਤੋਂ ਕਬਾਇਲੀ ਭਲਾਈ ਕਾਰਕੁਨ, ਜਿਸ ਨੇ ਹਾਸ਼ੀਏ ‘ਤੇ ਬਿਰਹੋਰ ਅਤੇ ਪਹਾੜੀ ਕੋਰਵਾ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਆਪਣਾ ਜੀਵਨ ਸਮਰਪਿਤ ਕੀਤਾ।
ਚਾਮੀ ਮੁਰਮੂ: ਸਰਾਇਕੇਲਾ ਖਰਸਾਵਨ ਤੋਂ ਕਬਾਇਲੀ ਵਾਤਾਵਰਣਵਾਦੀ ਅਤੇ ਮਹਿਲਾ ਸਸ਼ਕਤੀਕਰਨ ਚੈਂਪੀਅਨ।
ਗੁਰਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ: ਸਿਰਸਾ ਦੇ ਅਪਾਹਜ ਸਮਾਜ ਸੇਵਕ, ਜੋ ਬੇਘਰੇ, ਬੇਸਹਾਰਾ, ਔਰਤਾਂ, ਅਨਾਥਾਂ ਅਤੇ ਅਪਾਹਜ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਭਲਾਈ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਸਤਿਆਨਾਰਾਇਣ ਬੇਲੇਰੀ: ਕਾਸਰਗੋਡ ਦੇ ਚਾਵਲ ਕਿਸਾਨ, ਜੋ 650 ਤੋਂ ਵੱਧ ਰਵਾਇਤੀ ਚੌਲਾਂ ਦੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ ਨੂੰ ਸੰਭਾਲ ਕੇ ਝੋਨੇ ਦੀ ਫਸਲ ਦੇ ਰੱਖਿਅਕ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਸੰਗਥਾਨਕਿਮਾ: ਆਈਜ਼ੌਲ ਤੋਂ ਸਮਾਜ ਸੇਵੀ, ਜੋ ਮਿਜ਼ੋਰਮ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਅਨਾਥ ਆਸ਼ਰਮ ‘ਥੁਟਕ ਨਨਪੁਇਟੂ ਟੀਮ’ ਨੂੰ ਚਲਾਉਂਦੀ ਹੈ।
ਹੇਮਚੰਦ ਮਾਂਝੀ: ਨਰਾਇਣਪੁਰ ਦਾ ਇੱਕ ਰਵਾਇਤੀ ਚਿਕਿਤਸਕ, ਜੋ 5 ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਪਿੰਡ ਵਾਸੀਆਂ ਨੂੰ ਸਸਤੀਆਂ ਸਿਹਤ ਸੇਵਾਵਾਂ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਉਸਨੇ 15 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਲੋੜਵੰਦਾਂ ਦੀ ਸੇਵਾ ਕਰਨੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ।
ਦੁਖੂ ਮਾਝੀ: ਪੁਰੂਲੀਆ ਦੇ ਸਿੰਦਰੀ ਪਿੰਡ ਦਾ ਕਬਾਇਲੀ ਵਾਤਾਵਰਣਵਾਦੀ।
ਕੇ ਚੇਲਮਲ: ਦੱਖਣੀ ਅੰਡੇਮਾਨ ਦੇ ਜੈਵਿਕ ਕਿਸਾਨ ਨੇ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ 10 ਏਕੜ ਦੇ ਜੈਵਿਕ ਫਾਰਮ ਦਾ ਵਿਕਾਸ ਕੀਤਾ।
ਯਾਨੁੰਗ ਜਾਮੋਹ ਲੇਗੋ: ਅਰੁਣਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਹਰਬਲ ਮੈਡੀਸਨ ਮਾਹਿਰ
ਸੋਮੰਨਾ: ਮੈਸੂਰ ਤੋਂ ਕਬਾਇਲੀ ਭਲਾਈ ਕਾਰਕੁਨ
ਸਰਬੇਸ਼ਵਰ ਬਾਸੁਮਾਤਰੀ: ਚਿਰਾਂਗ ਦਾ ਕਬਾਇਲੀ ਕਿਸਾਨ
ਪ੍ਰੇਮਾ ਧਨਰਾਜ: ਪਲਾਸਟਿਕ ਸਰਜਨ ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਕਾਰਕੁਨ
ਉਦੈ ਵਿਸ਼ਵਨਾਥ ਦੇਸ਼ਪਾਂਡੇ: ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮੱਲਖੰਬ ਕੋਚ
ਯਜ਼ਦੀ ਮਾਨੇਕਸ਼ਾ ਇਟਾਲੀਆ: ਦਾਤਰੀ ਸੈੱਲ ਅਨੀਮੀਆ ਵਿੱਚ ਮਾਈਕਰੋਬਾਇਓਲੋਜਿਸਟ ਮਾਹਰ
ਸ਼ਾਂਤੀ ਦੇਵੀ ਪਾਸਵਾਨ ਅਤੇ ਸ਼ਿਵਨ ਪਾਸਵਾਨ: ਟੈਟੂ ਪੇਂਟਰਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਜੋੜੀ ਜੋ ਸਮਾਜਿਕ ਅਸਮਾਨਤਾ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਮਧੂਬਨੀ ਪੇਂਟਿੰਗ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਚਿਹਰੇ ਬਣਦੇ ਹਨ।
ਰਤਨ ਕਹਾਰ: ਆਪਣੀ ਰਚਨਾ ‘ਬੋਰੋ ਲੋਕਰ ਬੀਤੀ ਲੋ’ ਨਾਲ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਧਿਆਨ ਖਿੱਚਿਆ।
ਅਸ਼ੋਕ ਕੁਮਾਰ ਬਿਸਵਾਸ: ਲੋਕ ਚਿੱਤਰਕਾਰ ਜਿਸ ਨੇ ਮੌਰੀਆ ਯੁੱਗ ਦੀ ਟਿਕੁਲੀ ਕਲਾ ਨੂੰ ਮੁੜ ਸੁਰਜੀਤ ਕੀਤਾ, ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਬਣਾਏ ਅਤੇ 8,000 ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਸਿਖਲਾਈ ਦਿੱਤੀ।
ਬਾਲਕ੍ਰਿਸ਼ਨਨ ਸਦਾਨਮ ਪੁਥੀਆ ਵੀਟਿਲ: ਕੱਲੂਵਾਜ਼ੀ ਪਿਛਲੇ 6 ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੋਂ ਕਥਕਲੀ ਲਈ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਕਮਾ ਰਹੀ ਹੈ।
ਉਮਾ ਮਹੇਸ਼ਵਰੀ ਡੀ: ਪਹਿਲੀ ਮਹਿਲਾ ਹਰੀਕਥਾ ਵਿਆਖਿਆਕਾਰ ਜਿਸ ਨੇ ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਰਾਗਾਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤਾ ਹੈ।
ਗੋਪੀਨਾਥ ਸਵੈਨ: ਸੌ ਸਾਲਾ ਬਜ਼ੁਰਗ 9 ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਲੀਲਾ ਦਾ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਸਮ੍ਰਿਤੀ ਰੇਖਾ ਚਕਮਾ: ਬੁਣਕਰ ਵਾਤਾਵਰਣ-ਅਨੁਕੂਲ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਨਾਲ ਰੰਗੇ ਸੂਤੀ ਧਾਗੇ ਨੂੰ ਰਵਾਇਤੀ ਡਿਜ਼ਾਈਨਾਂ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਰਹੇ ਹਨ।
ਓਮਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਸ਼ਰਮਾ: ਮਾਲਵਾ ਖੇਤਰ ਦੇ 200 ਸਾਲ ਪੁਰਾਣੇ ਪਰੰਪਰਾਗਤ ਨ੍ਰਿਤ ਨਾਟਕ ‘ਮਾਚ’ ਨੂੰ 7 ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਪ੍ਰਮੋਟ ਕੀਤਾ।
ਨਾਰਾਇਣਨ ਈਪੀ: ਥੀਯਮ ਦੇ ਰਵਾਇਤੀ ਕਲਾ ਰੂਪ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਲਈ 6 ਦਹਾਕੇ ਸਮਰਪਿਤ ਕੀਤੇ।
ਭਾਗਵਤ ਪਾਠ: ਸਬਦਾ ਨ੍ਰਿਤਿਆ ਨੇ ਡਾਂਸ ਦੇ ਦਾਇਰੇ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ਾਲ ਪਲੇਟਫਾਰਮਾਂ ਤੱਕ ਫੈਲਾਇਆ ਅਤੇ ਕਲਾ ਵਿੱਚ ਵਿਭਿੰਨ ਸਮੂਹਾਂ ਨੂੰ ਸਿਖਲਾਈ ਦਿੱਤੀ।
ਸਨਾਤਨ ਰੁਦਰ ਪਾਲ: ਮੂਰਤੀਕਾਰ 5 ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਰਵਾਇਤੀ ਸਾਬਕੀ ਦੁਰਗਾ ਦੀਆਂ ਮੂਰਤੀਆਂ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਬਦਰੱਪਨ ਐਮ: ਵੱਲੀ ਓਇਲ ਕੁੰਮੀ ਡਾਂਸ ਗੁਰੂ, 87, ਪਰੰਪਰਾ ਤੋਂ ਤੋੜ ਕੇ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਸਿਖਲਾਈ ਵੀ ਦਿੰਦਾ ਹੈ।
ਜੌਰਡਨ ਲੇਪਚਾ: ਸਿੱਕਮ ਦੇ ਰਵਾਇਤੀ ਲੇਪਚਾ ਟੋਪੀਆਂ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਬਾਂਸ ਦੇ ਕਾਰੀਗਰ।
ਮਾਚੀਹਾਨ ਸਾਸਾ: ਮਾਸਟਰ ਕਾਰੀਗਰ ਜਿਸ ਨੇ ਲੌਂਗਪੀ ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਬਰਤਨਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਮਨੀਪੁਰੀ ਪਰੰਪਰਾ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਵਧਾਇਆ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰੱਖਿਆ ਹੈ।
ਗੱਦਮ ਸਮਾਈਆ: 5 ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਯਕਸ਼ਗਨਮ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਾਂ ਰਾਹੀਂ ਸਮਾਜਿਕ ਮੁੱਦਿਆਂ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕਰਨਾ।
यह भी पढ़े: ਤੀਜੀ ਪੀੜ੍ਹੀ ਦਾ ਕਲਾਕਾਰ ਜੋ 6 ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਨਕਲ ਦੀ ਅਲੋਪ ਹੋ ਰਹੀ ਕਲਾ ਵਿੱਚ ਮੁਹਾਰਤ ਹਾਸਲ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਦਾਸਰੀ ਕੋਂਡੱਪਾ: ਬੁਰਾ ਵੀਨਾ ਦੇ ਆਖਰੀ ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ, ਉਸਨੇ ਆਪਣਾ ਜੀਵਨ ਸਵਦੇਸ਼ੀ ਕਲਾ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।
ਬਾਬੂ ਰਾਮ ਯਾਦਵ: ਪਿੱਤਲ ਦਾ ਕਾਰੀਗਰ ਪਿਛਲੇ 6 ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੋਂ ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਗੁੰਝਲਦਾਰ ਪਿੱਤਲ ਮਾਰੋਰੀ ਸ਼ਿਲਪਕਾਰੀ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਨੇਪਾਲ ਚੰਦਰ ਸੂਤਰਧਾਰ: ਪੁਰੂਲੀਆ ਸ਼ੈਲੀ ਦੇ ਨਾਚ ਅਤੇ ਉਮਰ-ਪੁਰਾਣੇ ਛਾਊ ਮਾਸਕ ਬਣਾਉਣ ਦੇ ਆਖਰੀ ਅਤੇ ਸਭ ਤੋਂ ਸੀਨੀਅਰ ਮਾਹਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ।
